HII HAPA RIPOTI TMA MWELEKEO WA MVUA KIPINDI CHA MASIKA MACHI- MEI MWAKA HUU

Mkurugenzi Mkuu wa Mamlaka ya Hali ya hewa Tanzania (TMA) Dk. Agnes Kijazi (Katikati) akizungumza na waandishi wa habari leo jijini Dar es Salaam, kutoka kulia ni Meneja wa Kituo Kikuu cha Utabiri Mamlaka ya Hali ya hewa (TMA) Samwel Mbuya pamoja na Mkurugenzi wa Huduma za Utabiri Mamlaka ya Hali ya Hewa Dk. Hamza Kabelwa.

..........

WINGU LA HABARI

NA NOEL RUKANUGA

Serikali na sekta binafsi zimetakiwa kuchukua tahadhari juu ya mvua kubwa zinazotarajiwa kunyesha hivi karibuni katika mikoa mbalimbali hapa nchini.

Hayo yamesemwa leo na Mkurugenzi Mkuu wa Mamlaka ya Hali ya Hewa Tanzania (TMA) Dk. Agens l. Kijazi wakati akitoa taarifa kwa waandishi wa habari kuhusu uchambuzi wa mwenendo wa mifumo ya hali ya hewa na mwelekeo wa msimu wa mvua katika kipindi cha mwezi machi na mei mwaka huu.

Dk. Kijazi amesema kuwa katika kipindi cha mwezi machi na mei mwaka huu kutakuwa na mvua za wastani katika maeneo mengi ya nchi, huku vipindi vya mvua chini wastani zinatarajia kutokea katika maeneo ya kaskazini mwa mkoa wa Tanga.

“Vipindi vya mvua kubwa vinatarajia katika msimu huu wa mvua za masika unatarajia kuishia katika wiki tatu za mwezi mei mwaka huu” amesema Dk Kijazi.

Amesema kuwa mvua hizo zinaweza kusababisha milipuko ya magonjwa, hivyo jamii na sekta husika zinapaswa kuchukua hatua stahiki ili kupunguza athari za kiafya zinazoweza kujitokeza.

Hata hivyo Dk. Kijazi ameeleza kuwa mamlaka za maafa na wadau mbalimbali ni kipindi cha kuchukua hatua stahiki ili kujiandaa, kupunguza na kukabiliana na athari zinazoweza kujitokeza kutokana na mvua zinazotarajia.

Mwelekeo wa msimu wa mvua kwa kipindi cha mwezi Machi na Mei mwaka huu.

Kutokana na mifumo ya hali ya hewa iliyopo na inayotarajiwa kuwa na mvua za wastani katika maeneo mengi ikiwemo ukanda wa ziwa Victoria pamoja na pwani ya kaskazini ambapo kutakuwa na mvua za wastani hadi juu wastani.

Hata hivyo katika maeneo ya kaskazini mwa Mkoa wa Tanga yanatarajia kupata mvua chini ya wastani, huku katika msimu wa mvua zilizoanza mwezi Novemba mwaka wa jana (Mikoa ya Dodoma, Singida, Kigoma, Tabora, Rukwa, Mbeya, Iringa, Njembe pamoja na Ruvuma) zinatarajia kuendelea kunyesha katika kiwango cha wastani hadi juu ya wasatani.

Mvua za Masika mwaka huu.

Msimu wa mvua za masika kwa mwaka huu ni mahususi katika maeneo ya nyanda za juu Kaskazini, Mashariki, Pwani ya kaskazini, Visiwa vya unguja na pemba, ukanda wa ziwa Victoria pamoja na kaskazini mwa mkoa wa kigoma.

Katika msimu wa masika mwezi machi hadi mei mwaka huu) mvua za wastani hadi juu ya wastani zinatarajiwa katika maeneo ya mashariki na magharibi mwa ziwa Victoria.
.........
MWELEKEO WA MVUA TANZANIA KIPINDI CHA MSIMU WA MVUA ZA MASIKA MACHI - MEI 2018.

  

Dondoo muhimu za msimu wa mvua za Masika kipindi cha Machi-Mei 2018  Taarifa hii inatoa uchambuzi wa mwenendo wa mifumo ya hali ya hewa na mwelekeo wa msimu wa mvua katika kipindi cha Machi - Mei 2018, ushauri na tahadhari kwa wadau wa sekta mbali mbali wanaohitaji taarifa za hali ya hewa katika utekelezaji wa majukumu yao kama vile kilimo na usalama wa chakula, mifugo na wanyamapori, maliasili na utalii, nishati na maji, mamlaka za miji, afya pamoja na menejimenti za maafa. Kwa muhtasari, mwelekeo huo na athari zake unaonesha kuwa:      a)         Mwelekeo wa msimu wa mvua kipindi cha Machi –Mei, 2018:   •   Katika kipindi cha Machi hadi Mei, 2018 mvua za wastani zinatarajiwa katika maeneo mengi ya nchi. Hata hivyo, vipindi vya mvua za wastani hadi chini ya wastani zinatarajiwa katika baadhi ya maeneo yaliyoko Kaskazini mwa mkoa wa Tanga.    Kwa upande mwingine, mvua za msimu ambazo zilianza mwezi Novemba, 2017 katika maeneo yanayopata msimu mmoja wa mvua (mikoa ya Dodoma, Singida, Kigoma, Tabora, Rukwa, Katavi, Mbeya, Songwe, Iringa, Njombe na Ruvuma) zinatarajiwa kuendelea kunyesha katika kiwango cha wastani hadi juu ya wastani kama zilivyo tabiriwa  •   Vipindi vifupi vya mvua kubwa vinatarajiwa katika msimu huu wa mvua za masika na  msimu wa mvua unatarajiwa kuisha katika wiki ya tatu ya mwezi Mei, 2018. b)         Athari    •   Vipindi vifupi vya mvua kubwa vinaweza kusababisha mafuriko na athari katika sekta mbalimbali. c)          Ushauri  Sekta mbalimbali zinashauriwa kuchukua tahadhari na kujiandaa ili kutumia vyema utabiri huu.

  

 

(I)          MWELEKEO WA MSIMU WA MVUA KWA KIPINDI CHA MACHI -

MEI 2018 

Kutokana na mifumo ya hali ya hewa iliyopo na inayotarajiwa (kama ilivyoelezwa katika kipengele Na. II cha taarifa hii), mvua za wastani zinatarajiwa katika maeneo mengi. Hata hivyo, baadhi ya maeneo ya Ukanda wa ziwa Victoria pamoja na Pwani ya Kaskazini yanatarajiwa kupata mvua za wastani hadi juu ya wastani. Maeneo machache ya kaskazini mwa mkoa wa Tanga yanatarajiwa kupata mvua za chini ya wastani. 

Kwa upande mwingine, mvua za msimu ambazo zilianza mwezi Novemba, 2017 katika maeneo yanayopata msimu mmoja wa mvua (mikoa ya Dodoma, Singida, Kigoma, Tabora, Rukwa, Katavi, Mbeya, Songwe, Iringa, Njombe na Ruvuma) zinatarajiwa kuendelea kunyesha katika kiwango cha wastani hadi juu ya wastani kama zilivyo tabiriwa. Maelezo ya kina juu ya mwelekeo wa msimu wa mvua ni kama ifuatavyo:  

 1.    Mvua za Masika 2018 (kwa maeneo yanayopata misimu miwili ya mvua)  

Msimu wa mvua za Masika ni mahususi katika maeneo ya Nyanda za Juu Kaskazini-mashariki, pwani ya Kaskazini, visiwa vya Unguja na Pemba, ukanda wa Ziwa Victoria pamoja na kaskazini mwa mkoa wa Kigoma. 

Katika Msimu wa Masika (Machi hadi Mei 2018) mvua za wastani hadi juu ya wastani zinatarajiwa katika maeneo ya mashariki na magharibi mwa Ziwa Viktoria, wakati mvua za wastani kwa ujumla zinatarajiwa zaidi katika maeneo ya kusini mwa Ziwa Victoria, kaskazini mwa mkoa wa Kigoma na Nyanda za juu kaskazini mashariki. 

Maeneo ya mikoa ya Dar se Salaam, Pwani, kaskazini mwa mkoa wa Morogoro pamoja na visiwa vya Unguja na Pemba yanatarajiwa kupata mvua za wastani hadi juu ya wastani, wakati mvua za chini ya wastani zinatarajiwa katika maeneo ya kaskazini mwa mkoa wa Tanga. 

1.1         Kanda ya Ziwa Viktoria: (Mikoa ya Kagera, Mara, Mwanza, Geita, Simiyu na Shinyanga):  

Mvua zinatarajiwa kuanza wiki ya kwanza ya mwezi machi, 2018 katika mkoa wa Mwanza na kusambaa katika mikoa ya Geita, Mara, Kagera, Simiyu na Shinyanga kati ya wiki ya pili na ya tatu ya mwezi machi, 2018. 

 Mvua hizo zinatarajiwa kuwa za wastani hadi juu ya wastani katika mikoa ya Kagera na Mara pamoja na maeneo ya kaskazini mwa mikoa ya Geita, Mwanza na Simiyu. Maeneo ya mkoa wa Shinyanga na maeneo yaliyo kusini mwa mikoa ya Geita, Mwanza na Simiyu yanatarajiwa kupata mvua za wastani.

1.2         Ukanda wa Pwani ya Kaskazini: (Mikoa ya Dar es Salaam, Tanga, Pwani, Visiwa vya Unguja na Pemba pamoja na kaskazini mwa mkoa wa

Morogoro): 

Mvua katika maeneo haya zinatarajiwa kuanza wiki ya kwanza ya mwezi machi, 2018. Mvua hizi zinatarajiwa kuwa za wastani hadi juu ya wastani katika maeneo ya mkoa wa Dar es Salaam, mkoa wa Pwani, visiwa vya Unguja na Pemba, kaskazini mwa mkoa wa Morogoro na kusini mwa mkoa wa Tanga. Maeneo yaliyosalia yaliyo kaskazini mwa mkoa wa Tanga yanatarajiwa kupata mvua za chini ya wastani. 

1.3         Nyanda za juu Kaskazini Mashariki: (Mikoa ya Kilimanjaro, Arusha na Manyara): 

Mvua katika maeneo haya zinatarajiwa kuanza wiki ya pili ya Mwezi Machi, 2018 na zinatarajiwa kuwa za wastani katika maeneo mengi

Mvua za Msimu (Novemba – Aprili) kwa maeneo yanayopata msimu mmoja wa mvua kwa mwaka.  

Mvua za msimu ambazo zilianza mwezi Novemba, 2017 katika maeneo yanayaopata msimu mmoja wa mvua kwa mwaka (mikoa ya Dodoma, Singida, Kigoma, Tabora, Rukwa, Katavi, Mbeya, Songwe, Iringa, Njombe, Ruvuma, Lindi, Mtwara na maeneo yaliyo kusini mwa mkoa wa Morogoro) zinatarajiwa kuendelea kunyesha katika kiwango cha wastani hadi juu ya wastani kama zilivyo tabiriwa. 

 Angalizo:  

Izingatiwe kuwa matukio ya vipindi vifupi vya mvua kubwa yanaweza kujitokeza hata katika maeneo yanayotarajiwa kupata mvua za wastani na chini ya wastani.  

(II)              MIFUMO YA HALI YA HEWA  

 Hali ya kupoa kwa Joto la bahari katika eneo la ukanda wa tropikali ya Bahari ya Pasifiki inatarajiwa kuendelea katika kipindi chote cha miezi ya Machi hadi Mei, 2018. Kwa upande mwingine, hali ya joto la bahari la wastani inatarajiwa katika eneo la magharibi mwa bahari ya Hindi. 

Hata hivyo, kusini magharibi mwa bahari ya Hindi kunatarajiwa kuwa na joto la juu ya wastani katika kipindi cha Machi hadi Mei, 2018. Joto hilo litaendelea kuongezeka katika kipindi cha msimu wa Masika 2018 na ongezeko hilo hususan katika eneo la kusini-magharibi mwa bahari ya Hindi linatarajiwa kusababisha matukio ya vimbunga katika bahari ya Hindi.

 Aidha, hali ya kuendelea kuwa na joto la chini ya wastani katika bahari ya Atlantiki (pwani ya Angola) inatarajiwa kuongeza msukumo wa hewa yenye unyevunyevu kutoka misitu ya Kongo hivyo kusababisha ongezeko la mvua katika baadhi ya maeneo nchini. 

  

(III)            ATHARI NA USHAURI 

Kilimo na Usalama wa Chakula, Mifugo na Wanyamapori 

 Unyevunyevu wa kutosha kwenye udongo unatarajiwa katika maeneo ya nyanda za juu kaskazini mashariki (mikoa ya Kilimanjaro, Arusha na Manyara), kanda ya ziwa (Mikoa ya Kagera, Geita, Mwanza, Mara, Shinyanga na Simiyu) na Pwani ya kaskazini (mikoa ya Dar es Salaam, Pwani, Tanga na visiwa vya Unguja na Pemba). 

Wakulima katika maeneo hayo wanashauriwa kuendelea na maandalizi na kufanya  shughuli za kawaida za kilimo. Hata hivyo, eneo la kaskazini mwa mkoa wa Tanga linatarajiwa kuwa na vipindi vya upungufu wa unyevunyevu katika udongo hivyo wakulima wanashauriwa kupanda mazao yanayostahimili mvua chache na kukomaa mapema.

Maji na malisho pamoja na upatikanaji wa chakula cha samaki vinatarajiwa kuongezeka katika kiwango cha kutosheleza kutokana na mvua za wastani hadi juu ya wastani zinazotarajiwa. Hata hivyo, kwa matumizi sahihi ya utabiri huu, wakulima, wavuvi na wafugaji wanashauriwa kutafuta na kupata ushauri zaidi kutoka kwa maafisa ugani. Hatua za kuvuna maji ya mvua zichukuliwe kwa ajili ya kukabiliana na upungufu wa maji wakati wa kiangazi.

Nishati, Madini na Maji.  

Ongezeko la maji katika mabwawa linatarajiwa katika maeneo yanayotarajiwa kupata mvua za wastani hadi juu ya wastani. Aidha, Wakulima na Wafugaji wanashauriwa kuvuna maji kwa ajili ya matumizi ya baadae. Wachimbaji madini katika migodi midogomidogo wanashauriwa kuwa makini kwani ongezeko la maji katika udongo linaweza kusababisha maporomoko ya ardhi.

Maeneo yanayotarajiwa kupata mvua za wastani hadi chini ya wastani (kaskazini mwa mkoa wa Tanga) kina cha maji katika mabwawa kinatarajiwa kupungua, hivyo matumizi mazuri ya maji kwa ajili ya shughuli mbali mbali ikiwemo uzalishaji umeme yazingatiwe. Ili kukabiliana na upungufu unaoweza kujitokeza katika uzalishaji umeme kwa kutumia rasilimali maji inashauriwa kutumia nishati mbadala. 

Mamlaka za Miji 

 Vipindi vifupi vya mvua kubwa vinatarajiwa katika msimu wa mvua, hivyo mamlaka za miji pamoja na wananchi wanashauriwa kuchukua hatua stahiki. Hatua hizo ni pamoja na kuhakikisha kuwa mifumo na njia za kupitisha maji zinafanyakazi katika kiwango cha kutosha ili kuepusha maji kutuama na kupelekea mafuriko na uharibifu wa miundombinu pamoja na upotevu wa maisha na mali.

Sekta ya Afya 

 Mvua za wastani na juu ya wastani zinazotarajiwa katika baadhi ya maeneo zinaweza kusabibisha milipuko ya magonjwa hivyo ushauri unatolewa kwa jamii na sekta husika kuchukua hatua stahiki ili kupunguza athari za kiafya zinazoweza kujitokeza.

Menejimenti ya Maafa 

 Mamlaka za maafa na wadau wengine wanashauriwa kuchukua hatua stahiki ili kujiandaa kupunguza na kukabiliana na athari zinazoweza kujitokeza kutokana na mvua zinazotarajiwa.

 Vyombo vya habari 

 Vyombo vya habari vinashauriwa kufuatilia, kupata na kusambaza taarifa sahihi za mienendo ya hali ya hewa kutoka Mamlaka ya Hali ya Hewa Tanzania (TMA) na kutumia wataalam wa sekta husika katika kuandaa na kufikisha taarifa za masuala mtambuka ya hali ya hewa kwa jamii.

Mamlaka ya Hali ya Hewa Tanzania inawashauri watumiaji wa taarifa za hali ya hewa ikiwa ni pamoja na wakulima, wafugaji, Mamlaka za Wanyamapori, Mamlaka za Maji na Afya waendelee kutafuta, kupata na kufuata ushauri wa wataalamu katika sekta husika.

Mwelekeo wa mvua uliotolewa hapa umezingatia zaidi kipindi cha msimu (miezi mitatu) na hali ya mvua katika maeneo makubwa. Hivyo, viashiria vinavyochangia mwenendo wa mifumo ya mvua na mabadiliko ya muda mfupi katika maeneo madogo utazingatiwa katika uchambuzi wa utabiri wa muda wa kati na mfupi. 

Watumiaji wa taarifa za utabiri huu wanashauriwa pia kufuatilia utabiri wa saa 24, siku 10 pamoja na mwezi kama unavyotolewa na Mamlaka ya hali ya Hewa Tanzania.

Mamlaka ya Hali ya Hewa Tanzania itaendelea kufuatilia mwenendo wa mifumo ya hali ya hewa na kutoa taarifa za mwelekeo wa mvua nchini.  

Imetolewa na Mamlaka ya Hali ya Hewa Tanzania: